Wie bouwt de stabielste oscillator. Dit was de uitdaging, die Luc ON4AOL aan onze deelnemers had voorop gesteld. Als deelnemers aan deze “Winterchallenge” ON3JAB, ON4AUB, ON5JK, ON5MDM & ON6HE , ON6WJ, ON5KN , ON6RL.
Bij het begin van de lente moest alles klaar zijn. Luc ON4AOL bouwde een meet set-up voor het meten van de stabiliteit. De onderstaande foto’s geven een overzicht van deze set-up, bestaande uit Arduino, PC en audio interface tussen TRX en Arduino. Iedereen krijgt zijn test rapport met de afwijking t.o.z. van de referentie meting.
In de grafieken ziet men een rode lijn. Dit is wat men noemt een ” curve fitting”. M.a.w. dit is een tweedegraads polynoom waarbij er getracht wordt om een zo’n best mogelijke benadering te krijgen van de curve. Dit is beter dan een “gemiddelde”. Dixit ON4AOL .
Testrapport voor : ON4AUB (Franklin oscillator)
Referentiefrequentie was : 749 Hz
Max positieve afwijking was : 0 Hz
Max negatieve afwijking was : 373 Hz
Slechtste meting is : -373 Hz
Testrapport voor : ON5JK (Collpits oscillator)
Referentiefrequentie was : 1136 Hz
Max positieve afwijking was : 14 Hz
Max negatieve afwijking was : 0 Hz
Slechtste meting is : +14 Hz
Testrapport voor : ON3JAB : Fet Armstrong denk ik
Referentiefrequentie was : 1453 Hz
Max positieve afwijking was : 0 Hz
Max negatieve afwijking was : 63 Hz
Slechtste meting is : -63 Hz
Testrapport voor : ON5MDM_ON6HE: Eén transistor Collpits ?
Referentiefrequentie was : 1721 Hz
Max positieve afwijking was : 39 Hz
Max negatieve afwijking was : 30 Hz
Slechtste meting is : +39 Hz
Testrapport voor : ON6RL : Seiler met één transistor
Referentiefrequentie was : 1080 Hz
Max positieve afwijking was : 40 Hz
Max negatieve afwijking was : 3 Hz
Slechtste meting is : +40 Hz
Al bij de eerste meting bleek het niet zo simpel om een goede oscillator te bouwen en dat er met heel wat facetten moet worden rekening gehouden. De heel hese oscillator van Franco ON4AUB dient toch wat te worden bij gesleuteld.
De tweede oscillator van Eddy ON5JK bleek een schot in de roos. Goede afwerking, prima stabiliteit.
Enkele overpeinzingen.
De meeste oscillatoren zijn van het type Collpits , al dan niet ervan afgeleid.
Hierbij wordt de juiste fasedraaiing verkregen door een serieschakeling van twee condensatoren die over de spoel staan.
Bij Jaak , ON3JAB, is de terugkoppeling echter gedaan door een tweede wikkeling bij de spoel aan te brengen. Wat ook te zien is bij Jaak ( en niet getest bij de anderen) is het effect van de temperatuur veroorzaakt door de kringelementen bij een koude start ( juist ingeschakeld dus) en na een opwarming . Dit is toch aanzienlijk.
De meeste oscillatoren driften weg in een bepaalde richting ( naar een hogere of een lagere frequentie) , onze meettijd was 5 min . Wat er nadien gebeurt is niet vastgesteld.
De oscillator van ON5MDM/ON6HE was de enige die rond het nulpunt schommelde .
Besluit :
We mogen veronderstellen dat zorgvuldige opbouw zekers bijdraagt tot een betere stabiliteit .
Het verschil tussen een Hartley en een Collpits hebben we niet kunnen vaststellen .(Geen Hartley aanwezig)
Deze meting is een momentopname , ik weet dus niet hoe het zit met de herhaalbaarheid ervan.
Als we een winnaar moeten aanduiden , dan opteer ik voor ON5JK voor de absolute waarde , maar ON5MDM/ON6HE hebben ook het voordeel dat de drift niet verder wegloopt en schommelt rond het nulpunt . In praktijk zou dit betekenen dat er weinig moet bijgesteld worden als dit een VFO zou zijn .
Niettemin , aan allen proficiat om deze challenge mee te doen . Er was veel gebabbel op 2m over de technieken die men wel of niet zou toepassen en dàt was nu net één van de bedoelingen .
Project is nu afgesloten.
73 ON4AOL , Luc
